ដូចដែលយើងទាំងអស់គ្នាបានដឹងស្រាប់ហើយថា ប្រទេសចិននិងអាមេរិកជាអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទាំងពីរលើពិភពលោក ហើយទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរជាទំនាក់ទំនងដ៏សំខាន់បំផុតដែលមិនអាចខ្វះបាន មិនថាក្នុងវិស័យការទូតឬវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនោះឡើយ ។ អាស្រ័យហេតុនេះ គេអាចនិយាយបានថា ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាមេរិកល្អឬមិនល្អ វាពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ដល់ជោគវាសនានិងទិសដៅអភិវឌ្ឍន៍របស់ពិភពលោក ។
លោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិនតែងលើកឡើងថា «ភពផែនដីនេះធំទូលាយណាស់ ដែលធំគ្រប់គ្រាន់អាចឱ្យចិននិងអាមេរិករួមរស់ជាមួយគ្នាដោយសុខដុមរមនាបាន ហើយក៏ល្មមគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ឱ្យចិននិងអាមេរិកធ្វើការអភិវឌ្ឍរួមនិងជំរុញវិបុលភាពរៀងៗខ្លួន ។» ការលើកឡើងបែបនេះ គឺបង្ហាញពីបេះដូងធំទូលាយនិងទឹកចិត្តស្មោះស្មើរបស់ប្រទេសចិនដែលរីករាយរាប់អានជាមួយមិត្តភក្តិជុំវិញពិភពលោក និងបង្ហាញពីទំនួលខុសត្រូវរបស់ប្រទេសធំដែលគិតគូរពីផលប្រយោជន៍រួមរបស់មនុស្សជាតិ ។
យ៉ាងណាមិញ គេសង្កេតឃើញថា មិនថារដ្ឋាភិបាលអាណត្តិណារបស់អាមេរិកនោះទេ គឺតែងតែរករឿងបង្កជម្លោះជាមួយចិនក្រោមលេសផ្សេងៗ ពិសេសក្នុងអាណត្តិទី ១ របស់លោក ត្រាំ សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិកនិងចិនបានផ្ទុះឡើងដោយសារតែល្បែងផលបូកសូន្យនិងគោលនយោបាយ«អាមេរិកជាអាទិភាព»របស់លោក ត្រាំ ។ លោក ត្រាំ ដែលមានប្រវត្តិជាអ្នកជំនួញតែងគិតគូរពីផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួនជាអាទិភាព ដោយមិនខ្វល់ពីការអភិវឌ្ឍរួមឬផលប្រយោជន៍ឈ្នះ-ឈ្នះនោះទេ ។ អ្វីដែលកាន់តែបង្ហាញពីមហិច្ឆតាអនុវត្តភាពរបស់លោក ត្រាំ គឺក្នុងតំណែងជាប្រធានាធិបតីអាណត្តិទី ២ លោកបានដាក់ចេញគោលនយោបាយ«ពន្ធគយបដិការ» ដោយអះអាងថា ប្រទេសដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់អាមេរិក ក្នុងនោះបូករួមទាំងសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏ស្និទ្ធរបស់អាមេរិកផង បាន«កេងចំណេញ»ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពីអាមេរិក ដូច្នេះត្រូវយកពន្ធគយខ្ពស់ដើម្បីរក្សា«តុល្យភាព»ខាងពាណិជ្ជកម្ម ។
ក្នុងបរិបទដែលប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក ជាពិសេសប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍និងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចកំពុងខិតខំស្វែងរកការលើកលែងពន្ធ ដើម្បីសម្រាលបន្ទុករបស់សហគ្រាសនាំចូលនៃប្រទេសខ្លួន និងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជូនអ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកតាមរយៈការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញនាំចូលដែលមានតម្លៃថោកសមរម្យ បែរជាមានការដំឡើងពន្ធគយដ៏ខ្ពស់ខុសទំនងរបស់អាមេរិក ដែលហាក់បីដូចជាការយកព្រនង់ដ៏ធំមួយទៅវាយបំផ្លាញសមិទ្ធផលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដ៏លំបាកលំបិនអស់កាលជាយូររបស់បណ្តាប្រទេសនានា និងបង្កជាការរារាំងយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការជំរុញពាណិជ្ជកម្មសេរីនិងសកលភាវូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលជាបំណងប្រាថ្នារួមរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ។
មិនថាសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មឬសង្គ្រាមពន្ធគយ មិនថាសំដៅចំពោះតែប្រទេសចិនឬប្រទេសដទៃទៀត វាមិនបាននាំមកនូវផលប្រយោជន៍អ្វីសម្រាប់ពិភពលោកនោះទេ ហើយអាមេរិកខ្លួនឯងក៏ប្រឈមនឹងបញ្ហាដែលបណ្តាលមកពីគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនដែលមានចរិតរើសអើងផងដែរ ។ បញ្ហាដូចជាអតិផរណាខ្ពស់ អត្រាបាត់បង់ការងារខ្ពស់ និងថ្លៃទំនិញខ្ពស់ជាដើមបាននិងកំពុងគំរាមកំហែងដល់ជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺនរាប់សែនគ្រួសារក្នុងសង្គមអាមេរិក ។ ពិសេសកសិករអាមេរិកដែលពឹងផ្អែកលើចំណូលខាងការនាំចេញ ផលិតផលកសិផលរបស់ពួកគាត់ត្រូវបានជាប់គាំងដោយសារគ្មានអ្នកបញ្ជាទិញ ។
រដ្ឋាភិបាលចិនបានបង្ហាញជំហរជាច្រើនលើកច្រើនសាថា បើអាមេរិកចង់ធ្វើសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មឬសង្គ្រាមពន្ធគយ ចិននឹងកំដរដល់ទីបញ្ចប់ តែបើចង់ចរចា នោះទ្វារចរចារបស់ប្រទេសចិនគឺបើកចំហជានិច្ច ។ ហេតុនេះ បន្ទាប់ពីមានការស្នើពីភាគីអាមេរិក តំណាងជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសទាំងពីរចិននិងអាមេរិកបានធ្វើកិច្ចពិភាក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មនៅក្រុងហ្សឺណែវប្រទេសស្វ៊ីសកាលពីថ្ងៃទី ១០ និង ១១ ខែឧសភាកន្លងទៅ ដោយទទួលបានលទ្ធផលជាផ្លែផ្កាមួយចំនួន ពិសេសគឺការផ្អាកដំឡើងពន្ធគយទៅវិញទៅមករយៈពេល ៩០ ថ្ងៃ ។ ពិតណាស់ នេះជាដំណឹងល្អមួយសម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរនិងពិភពលោក ។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងខណៈពេលដែលប្រទេសចិនបានអនុវត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់និងម៉ត់ចត់តាមកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគី ចំណែកឯអាមេរិកម្ខាងនិយាយថាអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀង ម្ខាងទៀតបែរជាដាក់ចេញគោលនយោបាយអវិជ្ជមានមួយចំនួនដើម្បីដាក់កំហិតចំពោះប្រទេសចិន ។
យើងអាចចោទជាសំណួរថា តើក្រៅពីការបង្កសង្គ្រាមបំផ្លិចបំផ្លាញនៅប្រទេសមួយចំនួន ក្រៅពីការសម្លុតកំហែងដើម្បីរក្សាអនុវត្តភាព ក្រៅពីការដាក់ទណ្ឌកម្មនិងគាបសង្កត់ ក្រៅពីការដំឡើងពន្ធគយនិងធ្វើសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម ។ល។ តើអាមេរិកបាននាំមកនូវផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះជូនពិភពលោក ? យើងក៏អាចរំពឹងគិតថា ប្រសិនជាអាមេរិកអាចលើកឡើងគំនិតផ្តួចផ្តើមដែលមានអំណោយផលដល់ការអភិវឌ្ឍ ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងវិបុលភាពរបស់ពិភពលោកដូចជាគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីការរួមគ្នាកសាង«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» និងគំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកល , គំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខសកល និងគំនិតផ្តួចផ្តើមអរិយធម៌សកល ពិសេសគំនិតកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួមសម្រាប់មនុស្សជាតិរបស់ចិន នោះពិភពលោកប្រាកដជានឹងកាន់តែល្អបវរជាមិនខាន ។
និម្មាបនកម្មពិភពលោកកាន់តែស្មុគស្មាញ គឺកាន់តែត្រូវការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ឈ្នះ-ឈ្នះ កាន់តែត្រូវការសាមគ្គីភាពដើម្បីឆ្ពោះទៅសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍រួម ។ តើប្រទេសធំទាំងពីរចិននិងអាមេរិកគួរធ្វើបែបណាដើម្បីថែរក្សាទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកនិងមានអំណោយផលដល់ពិភពលោក ? លោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិនបានគូសបញ្ជាក់រួចហើយនៅក្នុងកិច្ចជំនួបតាមទូរស័ព្ទកាលពីយប់ថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនាកន្លងទៅនេះជាមួយលោក ត្រាំ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកថា «យោងតាមការស្នើឡើងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រធានក្រុមការងារសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសទាំងពីរបានធ្វើកិច្ចពិភាក្សាការងារនៅក្រុងហ្សឺណែវប្រទេសស្វ៊ីសប្រកបដោយផ្លែផ្កាដែលទទួលបានការស្វាគមន៍យ៉ាងទូលំទូលាយពីមជ្ឈដ្ឋាននានារបស់ប្រទេសទាំងពីរនិងសហគមន៍អន្តរជាតិ ប្រការនេះបានបញ្ជាក់ថា កិច្ចសន្ទនានិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគឺជាជម្រើសដ៏ត្រឹមត្រូវតែមួយគត់»៕
អត្ថបទដោយ ៖ លោក តាំង ស៊ីឡេង , បុគ្គលិកវិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន
