អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Jimmy Carter ដែលជាអ្នកទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាព បានទទួលមរណភាពហើយក្នុងអាយុ ១០០ឆ្នាំ។
លោក Carter បច្ចុប្បន្នគឺជាកសិករដាំសណ្តែកដីនៅរដ្ឋ Georgia ភាគខាងត្បូង មុនពេលដែលគាត់បានប្រែក្លាយទៅជាអ្នកនយោបាយ និងក្លាយជាអភិបាលរដ្ឋ។ លោក Carter ដែលជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានឈ្នះការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅឆ្នាំ ១៩៧៦ និងបានបម្រើការជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកទី ៣៩ នៅចន្លោះឆ្នាំ ១៩៧៧ និង ១៩៨១ ។
លោកបានបំបែកកិច្ចព្រមព្រៀងជំរុំ David ឆ្នាំ ១៩៧៨ រវាងអ៊ីស្រាអែល និងការមកដល់ប្រទេសអេហ្ស៊ីបដ៏យូរមកហើយ ហើយបានរួមចំណែកដល់សន្តិភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ា។ នៅឆ្នាំបន្ទាប់ លោក Carter បានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសចិន និងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីមានលក្ខណៈធម្មតាទ្បើងវិញ។ ប៉ុន្តែគាត់បានរងការរិះគន់ចំពោះការឈ្លានពានរបស់សូវៀតលើអាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ និងការរឹបអូសស្ថានទូតអាមេរិកនៅក្នុងរដ្ឋធានីតេហេរ៉ង់របស់អ៊ីរ៉ង់ដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំដដែល។
លោកបានបំបែកកិច្ចព្រមព្រៀងជំរុំ David ឆ្នាំ ១៩៧៨ រវាងអ៊ីស្រាអែល និងការមកដល់ប្រទេសអេហ្ស៊ីបដ៏យូរមកហើយ ហើយបានរួមចំណែកដល់សន្តិភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ា។ នៅឆ្នាំបន្ទាប់ លោក Carter បានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសចិន និងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីមានលក្ខណៈធម្មតាទ្បើងវិញ។ ប៉ុន្តែគាត់បានរងការរិះគន់ចំពោះការឈ្លានពានរបស់សូវៀតលើអាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ និងការរឹបអូសស្ថានទូតអាមេរិកនៅក្នុងរដ្ឋធានីតេហេរ៉ង់របស់អ៊ីរ៉ង់ដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំនោះ។
អ្នករិះគន់លោក Carter បាននិយាយថាគាត់ស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធ។ គាត់បានចាញ់ការប្រណាំងប្រជែងប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ១៩៨០ ជាមួយគូប្រជែងរបស់លោកមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋគឺលោក Ronald Reagan ។
លោក Carter បានបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌល Carter ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨២ ហើយបានធ្វើការយ៉ាងស្វាហាប់ដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះជុំវិញពិភពលោក និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤លោក Carter បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកូរ៉េខាងជើង ចំពេលមានភាពតានតឹងកើនឡើងរវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងទីក្រុងព្យុងយ៉ាង ជុំវិញការអភិវឌ្ឍន៍នុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង។ បន្ទាប់មកលោកនិងមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងលោក Kim Il Sung បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយថាកូរ៉េខាងជើងនឹងបង្កកការអភិវឌ្ឍន៍នុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន និងទទួលបានអ្នកត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិ ដែលនាំឱ្យមានការឯកភាពគ្នារវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោក Carter បានទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពក្នុងឆ្នាំ ២០០២ សម្រាប់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាច្រើនឆ្នាំរបស់គាត់ក្នុងការនាំយកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីចំពោះជម្លោះ និងផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌។ អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលចាស់ជាងគេបានទទួលការថែទាំមន្ទីរពេទ្យនៅឯផ្ទះរបស់គាត់ក្នុងរដ្ឋ Georgia ចាប់តាំងពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ ហើយបានចំណាយពេលដែលនៅសល់របស់គាត់ជាមួយសមាជិកគ្រួសាររបស់គាត់យ៉ាងសុខដុមរមនា។
មន្ត្រីមជ្ឈមណ្ឌល Carter បាននិយាយថា គាត់បានស្លាប់នៅរសៀលថ្ងៃអាទិត្យ ម៉ោងក្នុងស្រុក ជាមួយនឹងពួកគេនៅក្បែរគាត់៕
ដោយ៖ ពេជ្រ
